5 mẫu tên lửa hành trình 'lạ mắt' đầy uy lực Liên Xô từng chế tạo

Mẫu tên lửa hành trình đầu tiên mà Liên Xô phát triển đó chính là mẫu KS-1 Komet. Việc phát triển KS-1 được tiến hành ngay khi Chiến tranh thế giới thứ hai vừa kết thúc; mục đích chủ yếu của KS-1 là để chống lại các nhóm tàu mặt nước của NATO hoặc Mỹ. Ảnh: Tên lửa KS-1 Komet - Nguồn ảnh: Wikipedia.

Nhìn bề ngoài, Komet trông rất khác thường, nó có kích thước gần giống với máy bay chiến đấu phản lực MiG-15 của Liên Xô, với cửa hút gió lớn ngay dưới mũi, cùng với cánh và cụm đuôi về cơ bản giống nhau. Hiệu suất hành trình được cho là tương tự như MiG-15. Ảnh: Tên lửa KS-1 Komet - Nguồn ảnh: Wikipedia.

Không giống như các tên lửa hành trình hiện đại, KS-1 được trang bị động cơ Klimov RD-500K, động cơ này là bản sao của động cơ Rolls-Royce, được Liên Xô chế tạo, trang bị trên máy bay MiG-15. Tên lửa được trang bị đầu đạn nổ nặng 600 kg, có thể đánh chìm khinh hạm chỉ bằng một phát bắn. Ảnh: Động cơ Klimov RD-500K lắp tên lửa KS-1 Komet - Nguồn ảnh: Wikipedia.

Tiếp đến là tên lửa hành trình Sopka, về hình dáng trông giống với KS-1, nhưng nó được phóng từ các bệ phóng, có thể di chuyển bằng xe tải kéo, cho phép bố trí tên lửa ở các địa điểm khác ngoài căn cứ không quân. Ảnh: Tên lửa Sopka - Nguồn: Topwar

Tên lửa hành trình Sopka khác phiên bản Komes phóng từ trên không là có thêm động cơ khởi tốc, để hỗ trợ tên lửa rời khỏi bệ phóng mặt đất và giúp tăng tốc tên lửa, trước khi động cơ chính hoạt động. Tên lửa sử dụng phương pháp dẫn đường quán tính, nên độ sai lệch mục tiêu rất lớn. Ảnh: Động cơ khởi tốc của tên lửa Sopka - Nguồn: Topwar

Sopka được bố trí ở một số địa điểm ở Ba Lan và Đông Đức, để đối phó với một cuộc chiến tranh tổng lực của NATO. Sopka cũng đã được xuất khẩu công sang Ai Cập, nơi nó đã tham chiến chống lại Hải quân Israel trong Chiến tranh Yom Kippur năm 1973; được rút ra khỏi biên chế Quân đội Liên Xô vào đầu thập niên 1980. Ảnh: Tên lửa Sopka - Nguồn: Topwar

Một phiên bản của Sopka là FKR-1, phiên bản này chỉ khác là không phải trang bị đầu đạn thông thường, mà được trang bị đầu đạn hạt nhân. Tên lửa FKR-1 có tầm bắn gần khoảng 180 km. Ảnh: FKR-1. Nguồn: Topwar

Giống như người tiền nhiệm Sopka, FKR-1 cũng có khả năng di chuyển trên đường và cũng có thể được phóng bằng từ máy bay vận tải trên mặt đất, thay vì phóng từ trên không. Trong cuộc Khủng hoảng Tên lửa Cuba (năm 19620, một số lượng lớn tên lửa FKR-1 đã được đưa tới Vịnh Guantanamo và Florida. Ảnh: FKR-1. Nguồn: Topwar

Năm 1962, Chủ tịch Liên Xô Nikita Khrushchev nói rằng, nếu một cuộc chiến tranh với Mỹ nổ ra, nếu có mặt Quân đội Liên Xô ở Cuba, thì căn cứ hải quân Vịnh Guantanamo sẽ "biến mất ngay trong ngày đầu tiên" và Liên Xô đã có loại tên lửa để tiến hành việc đó. Ảnh: Tên lửa FKR-1. Nguồn: Topwar

Các nhà sử học đánh giá, liệu các chỉ huy Liên Xô có dám ra lệnh phóng tên lửa FKR-1 hay không. Tuy nhiên, sự hiện diện đơn thuần của các tên lửa hạt nhân chiến thuật của Liên Xô quá gần lãnh thổ Mỹ, tự bản thân nó đã là sự "răn đe" khiến dân chúng Mỹ phải "hoảng loạn". Ảnh: Tên lửa FKR-1. Nguồn: Topwar

Mẫu tên lửa hành trình cuối cùng có hình dáng khác thường là mẫu tên lửa KSR-2. Thiết kế được ra đời vào đầu những năm 1960, mặc dù được trang bị động cơ tên lửa mới, khác hẳn động cơ kiểu cũ, nhưng KSR-2 vẫn giữ nguyên cánh và cụm đuôi của Komet. Ảnh: Tên lửa KSR-2. Nguồn: Topwar

Thiết kế của KSR-2 tiên tiến hơn phiên bản Komes rất nhiều, động cơ đẩy tên lửa cho phép tên lửa được phóng từ độ cao thấp hơn và ở tốc độ thấp hơn. KSR-2 cũng có tầm bắn được mở rộng đáng kể - lên đến 200 km so với phạm vi dưới 100 km của Komet. Ảnh: Tên lửa KSR-2. Nguồn: Topwar

Những phiên bản tên lửa hành trình ban đầu của Liên Xô, về thực chất là những máy bay phản lực thu nhỏ và không có người lái. Mỹ có loại tên lửa hành trình Tomahawk nổi tiếng, nhưng thực chất, lịch sử chế tạo tên lửa hành trình, Mỹ đi sau Liên Xô rất nhiều; minh chứng là hiện nay Liên Xô/Nga có rất nhiều mẫu tên lửa hành trình khác nhau. Ảnh: Tên lửa KSR-2. Nguồn: Topwar

Cận cảnh sức mạnh của tên lửa KS-1 Komet do Liên Xô chế tạo.

Tiến Minh