5 mẫu súng trường tiến công hội tụ tinh hoa khoa học kỹ thuật

Được đánh giá cao cả về thiết kế, mức chính xác là súng trường tiến công dòng M16/ M4/ AR-15. Thiết kế của Eugene Stoner, cho ra đời mẫu súng trường tiến công AR-15, hiện vẫn là một trong những thiết kế phổ biến nhất trên thế giới hiện nay.

Tất cả đều sử dụng cỡ nòng ban đầu là 7,62x51 mm và 5,56x45 mm (theo tiêu chuẩn NATO); các biến thể của AR-15, M-16 và SR-25 là mẫu súng bộ binh phổ biến trong trang bị, của nhiều quân đội trên khắp thế giới.

Trong khi súng trường tiến công M-16 có một khởi đầu khó khăn ở chiến trường Việt Nam, nhưng nhờ có những cải tiến liên tục, nên hiện nay, ngày càng nhiều quốc gia chuyển sang sử dụng mẫu súng trường tiến công này.

Quân đội New Zealand gần đây đã sử dụng phiên bản MARS carbine, một bản nâng cấp đơn giản. Các nhà sản xuất vũ khí Mỹ tiếp tục cung cấp các phiên bản mới với những cải tiến như lên đạn bằng trích khí ngắn, nòng "treo". Súng trường bắn tỉa L129, một biến thể của M-16, giờ là vũ khí phổ biến của quân đội Anh.

Dòng súng trường tiến công có tính phổ quát thứ hai hiện nay là AK-100. Phiên bản AK-100 trên cơ sở nâng cấp AK-74M với các cỡ nòng và chiều dài nòng khác nhau. Do đó, phiên bản đang sử dụng trong Quân đội Nga hiện nay là AK-74M, có thể được coi là thuộc gia đình AK-100.

Từ Venezuela, Syria đến Ấn Độ, súng trường tiến công AK-103 đã chứng minh sự lựa chọn của Quân đội nhiều quốc gia đã từng sử dụng AK-47. Nòng súng mới cho mức chính xác cao hơn và giảm giật kiểu "74", giúp súng giảm độ giật hậu và nảy lên, cũng như giảm chớp lửa đầu nòng khi bắn, nếu so với phiên bản tiền nhiệm AK-47 và AKM.

Những phiên bản mới nhất của dòng súng trường tiến công AK-100 như AK-12/15 và AK-203 có những cải tiến lớn, để theo kịp xu hướng phát triển của súng trường tiến công hiện đại, khi có lắp ray Picatinny.

Phiên bản AK-103 có thể sẽ được nhiều quân đội lựa chọn khi thay đổi trang bị vũ khí bộ binh; phiên bản nòng ngắn AK-104 và AK-105 đã được chứng minh là phổ biến, đối với cảnh sát và lực lượng đặc biệt của Nga.

Dòng súng trường tiến công có tính phổ quát thứ ba, là dòng súng trường tiến công SCAR. Ban đầu được phát triển cho lực lượng biệt kích của Quân đội Mỹ, súng trường tiến công FN SCAR đã khẳng định được chỗ đứng, trong quân đội một số quốc gia thuộc khối NATO.

Quân đội Bỉ và Bồ Đào Nha đã sử dụng SCAR làm vũ khí tiêu chuẩn, Liva (một quốc gia thuộc Liên Xô trước đây), đã sử dụng phiên bản SCAR 7,62x51mm cho lực lượng bắn tỉa của họ; những phiên bản SCAR mới đều có trọng lượng nhẹ hơn các phiên bản cũ, do sử dụng nhiều vật liệu mới trong chế tạp súng.

Một dòng súng trường tiến công cũng có từ thời kỳ chiến tranh Lạnh là dòng G3 của Đức. Những phiên bản nâng cấp của G3 vẫn tiếp tục được sử dụng trong quân đội một số quốc gia trong thế kỷ 21, bất chấp sự ra đời của các thiết kế mới hơn như FN SCAR.

Dòng G3 vẫn được nhiều quốc gia NATO sử dụng, đặc biệt là ở các quốc gia Baltics và Đức, đồng thời tiếp tục được hiện đại hóa. Quân đội nhiều quốc gia sử dụng G-3 như một mẫu súng trường bắn tỉa, do nòng súng được cấu tạo theo kiểu "treo".

Tuy nhiên, thiết kế cổ điển của súng trường tiên công G3 đã hạn chế người sử dụng, nhất là bộ phận ngắm của súng. Việc sử dụng kính ngắm quang học, buộc phải thiết kế lại tổng thể của súng, nhất là báng súng. Súng cũng quá dài, không phù hợp chiến đấu trong môi trường hẹp, lính tăng hoặc quân dù.

Biến thể G3 của Thụy Điển là khẩu Ak4D, đã giải quyết cả hai vấn đề trên bằng kính ngắm quang học lắp trên ray Picatinny, báng súng do Spuhr AB phát triển được lắp cao hơn. Bộ phận ngắm kiểu nguyên thủy được loại bỏ hoàn toàn, Ak4D chỉ còn sử dụng duy nhất kính ngắm quang học.

Dòng súng trường tiến công tinh hoa tiếp theo là SG 550 của Thụy Sĩ. SG 550 được biết đến với độ chính xác rất cao; đây là một thiết kế kết hợp giữa thiết kế kiểu súng trường tiến công của phương Tây và AK của Nga.

SG550 sử dụng phương pháp lên đạn bằng trích khí dài, khóa nòng xoay và tay cầm chính như của AK; nhưng tay kéo khóa nòng, chốt điều chỉnh chế độ bắn, bộ phận ngắm kiểu phương Tây. SG550 có độ tin cậy và độ chính xác cao, nhưng có trọng lượng khá nặng. So với M16 và SCAR, SG550 nặng hơn 0,5 kg.

Một thiết kế của SG550 bị đánh giá thấp, là không sử dụng kiểu lắp đạn như của dòng AR như SCAR, M16 và HK416, lên việc lắp đạn chậm và khó trong đêm tối. Các phiên bản Carbine của SG550 là SG552 và SG553 hiện được các lực lượng đặc nhiệm trên toàn thế giới ưa chuộng. Nguồn ảnh: Pinterest.

Bắn "cháy nòng" khẩu súng trường tấn công AK-103 - hậu duệ của khẩu AK-47 huyền thoại do Liên Xô sử dụng trong quá khứ. Nguồn: KalashnikovMedia.

Tiến Minh