5 địa phương đề nghị trả kế hoạch vốn đầu tư công

Mặc dù được đánh giá là đã được cải thiện trong 2 tháng vừa qua, tuy nhiên, tình hình giải ngân vốn đầu tư công nguồn vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài vẫn còn trì trệ và nhiệm vụ đặt ra cho giải ngân vốn đầu tư trong những tháng cuối năm còn rất nặng nề. Nguyên nhân khiến cho việc giải ngân chậm trễ, theo đại diện Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại một phần do nguồn vốn năm 2019 được chuyển nguồn, kéo dài song song với công tác giải ngân kế hoạch vốn năm 2020.

Ngoài ra, công tác thực hiện đầu tư như giải phóng mặt bằng, tổ chức đấu thầu kéo dài; dự án đầu tư liên tục phải điều chỉnh… nên nhiều địa phương không thể thực hiện được kế hoạch và đã có văn bản đề nghị trả lại kế hoạch vốn. Đến nay, đã có 5/62 địa phương có văn bản gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị trả lại kế hoạch vốn, tổng số 1.617, 2 tỉ đồng, trong đó vốn cấp phát là 953,4 tỷ đồng, vốn vay lại là 663,8 tỷ đồng.

Nhiều vướng mắc khiến cho giải ngân đầu tư công vốn nước ngoài chậm trễ.

Như vậy, tính đến thời điểm này, không phải chỉ ở nhóm địa phương, mà trước đó, đại diện 7 bộ, ngành cũng cho biết, do không giải ngân được, xin hoàn trả số vốn lên đến 4.099 tỷ đồng, trong đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xin hoàn trả số vốn lớn nhất, lên đến 1.800 tỷ đồng; Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam xin trả lại số vốn 1.135 tỷ đồng; còn lại một số bộ xin trả lại số vốn từ 87 đến 500 tỷ đồng.

Trình bày về những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai các dự án sử dụng vốn vay nước ngoài, đại diện TP Cần Thơ tự nhìn nhận nguyên nhân là do việc đăng ký vốn chưa sát thực tế, chưa lường hết được các vấn đề trong quá trình triển khai, công tác giải phóng mặt bằng, chuẩn bị đầu tư chưa hợp lý khiến dự án cần điều chỉnh nhiều lần làm mất nhiều thời gian thực hiện…

Tại Hà Nội, ông Nguyễn Doãn Toản - Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội - cho biết, đến hết tháng 8-2020, Hà Nội mới giải ngân 1.657 tỷ đồng, đạt 27,75% kế hoạch. Bên cạnh đó, giá trị giải ngân kế hoạch năm 2019 nguồn vốn ODA cấp phát đạt 340 tỷ đồng, bằng 39,56% kế hoạch. Về khó khăn, ông Toản dẫn ví dụ dự án Tuyến đường sắt thí điểm TP Hà Nội, đoạn Nhổn - Ga Hà Nội còn một số vướng mắc về thủ tục tạm ứng gói thầu số 9 do Bộ Tư pháp chưa cấp hiệu lực pháp lý cho Hiệp định vay bổ sung 20 triệu Euro với Chính phủ Pháp; vướng mắc về thực hiện thủ tục điều chỉnh dự án Tuyến đường sắt đô thị số 2 đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo và dự án Tăng cường giao thông đô thị bền vững cho dự án Đường sắt đô thị số 3 Hà Nội…

Tương tự, đại diện TP Hồ Chí Minh cho biết, giải ngân vốn ODA, vốn vay lại nước ngoài ở địa phương 8 tháng qua đạt khoảng 4.637,4 tỷ đồng, bằng 44,2% kế hoạch, vốn ODA cấp phát từ trung ương đã giải ngân hơn 1.399 tỷ đồng, đạt 27,7% kế hoạch. Nguyên nhân chậm, do tổng kế hoạch vốn ODA vay lại, cấp phát của Trung ương bố trí cho dự án Tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên là 12.124 tỷ đồng, chiếm 78% tổng kế hoạch vốn ODA của thành phố, nên việc triển khai chậm đối với dự án này cũng ảnh hưởng tới tình hình giải ngân chung của toàn thành phố. Bên cạnh đó, do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên các chuyên gia nước ngoài không thể nhập cảnh vào Việt Nam, máy móc thiết bị phục vụ cho dự án chưa thể nhập khẩu vào Việt Nam...

Trước những khó khăn được các địa phương phản ánh, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà yêu cầu các địa phương, đơn vị cần có rà soát lại khả năng giải ngân đến cuối năm của từng dự án để xem xét, điều chỉnh dự toán cho phù hợp. Với những dự án có khả năng hoàn thành giải ngân, phải chỉ đạo sớm giải quyết vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, đấu thầu… để đảm bảo tiến độ. Bên cạnh đó, các đơn vị cũng cần sớm phối hợp hoàn tất thủ tục cho vay lại với Bộ Tài chính.

Đối với 14 địa phương có tỷ lệ giải ngân rất thấp, thậm chí không giải ngân được đồng vốn nào, ông Trần Xuân Hà đề nghị phải rà soát, xác định rõ khó khăn, vướng mắc để có giải pháp tốt hơn. Thứ trưởng Trần Xuân Hà cũng cho biết, từ nay tới cuối năm, Bộ Tài chính sẽ duy trì hội nghị giao ban hàng tháng với các bộ, ngành, địa phương để kiểm điểm tiến độ giải ngân và cùng đưa ra các biện pháp tháo gỡ nhằm thực hiện tốt nhất công tác giải ngân theo đúng kế hoạch đã đề ra.

Hà An