30 năm ứng phó và cơ hội chấm dứt đại dịch AIDS tại Việt Nam

Kể từ người nhiễm HIV được phát hiện lần đầu ở Việt Nam vào năm 1990, đến nay, nước ta đã có 30 năm ứng phó với HIV/AIDS. Đó cũng là lý do Tháng hành động năm nay tập trung vào chủ đề “30 năm ứng phó và cơ hội chấm dứt đại dịch AIDS tại Việt Nam”.

Ngày 14/8/2020, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS cho giai đoạn tới, trong đó có mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030. Do vậy, Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2020 là dấu mốc quan trọng để Việt Nam cùng các đối tác nhìn lại thành quả chương trình phòng, chống HIV/AIDS đã đạt được trong 30 năm qua, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm quý báu.

Cục phòng, chống HIV/AIDS thông tin về Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2020 và Ngày Thế giới phòng, chống AIDS. (Ảnh: ĐT)

Tại buổi gặp mặt, ông Hoàng Đình Cảnh, Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS cho biết, Tháng hành động năm nay có nhiều hoạt động thiết thực với điểm nhấn là Hội nghị tổng kết 30 năm phòng, chống HIV/AIDS ở Việt Nam kết hợp mít tinh hưởng ứng Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2020 và Ngày Thế giới phòng, chống HIV/AIDS năm 2020. Có khoảng 300 đại biểu khách mời dự trực tiếp tại Hà Nội và trực tuyến với 63 tỉnh, thành phố.

Trong Tháng hành động, ngành chức năng tổ chức tặng quà cho trẻ em nhiễm HIV và ảnh hưởng bởi HIV/AIDS có hoàn cảnh khó khăn tại Trung tâm chữa bệnh Giáo dục lao động xã hội số 2 (Ba Vì, Hà Nội).

Thông tin về quá trình phòng, chống HIV/AIDS mà Việt Nam đã đạt được, đặc biệt là các sự kiện nổi bật trong năm 2020, ông Hoàng Đình Cảnh nhận định: dịch HIV/AIDS trong cộng đồng tiếp tục thuyên giảm; dịch vụ xét nghiệm HIV được mở rộng và đa dạng hơn, góp phần phát hiện gần 10.000 trường hợp nhiễm HIV mới qua các giải pháp xét nghiệm tại các cơ sở y tế, xét nghiệm dựa vào cộng đồng, tự xét nghiệm… Sự tham gia của các tổ chức cộng đồng và phòng, chống HIV/AIDS đã được tăng cường; công tác điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện tiếp tục được duy trì và đổi mới. Hiện có 52.000 bệnh nhân đang điều trị bằng Methadone thường xuyên, hiệu quả cao….

Bên cạnh đó, việc điều trị dự phòng tiền phơi nhiễm (PrEP) được triển khai tốt. Điều trị ARV tiếp tục được mở rộng, chất lượng điều trị rất tốt, hiện có hơn 153.000 bệnh nhân đang điều trị ARV, chuyển đổi thành công điều trị ARV từ viện trợ sang bảo hiểm y tế…

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, công tác phòng, chống HIV/AIDS còn gặp nhiều vấn đề khó khăn như hình thái lây nhiễm HIV có sự thay đổi; xuất hiện các nhóm có hành vi nguy cơ cao lây nhiễm HIV mới. Trong đó, nhóm quan hệ đồng giới nam đang được cảnh báo là nhóm nguy cơ chính của dịch HIV tại Việt Nam hiện nay.

Cùng với đó, các nguồn viện trợ quốc tế cắt giảm, thay đổi tổ chức phòng, chống HIV/AIDS ở các tuyến, một số địa phương chưa quan tâm đến công tác phòng, chống HIV/AIDS là những thách thức lớn đối với công tác phòng, chống HIV/AIDS.

Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để có thế chấm dứt dịch AIDS vào năm 2030 với mục tiêu số người nhiễm HIV mới giảm dưới 1.000 trường hợp/năm vào năm 2030 và HIV/AIDS không còn là vấn đề sức khỏe đáng lo ngại của mỗi cá nhân, mỗi gia đình và của cộng đồng, do vậy Chiến lược quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và ban hành./.

Đỗ Thoa